Làm sao biết mình bị thiếu máu?

Thiếu máu là tình trạng phổ biến có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng lại thường bị bỏ qua do các dấu hiệu ban đầu khá mờ nhạt. Bạn cảm thấy mệt mỏi kéo dài, chóng mặt, hay khó tập trung mà không rõ nguyên nhân? Đó có thể là lời cảnh báo từ cơ thể rằng bạn đang bị thiếu máu. Vậy làm sao biết mình bị thiếu máu? Những dấu hiệu nào cần lưu ý và cách khắc phục ra sao? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây để chăm sóc sức khỏe đúng cách và kịp thời.

Thiếu máu là gì? Nguyên nhân phổ biến gây thiếu máu

Thiếu máu là tình trạng cơ thể không có đủ tế bào hồng cầu khỏe mạnh hoặc hemoglobin để vận chuyển oxy đến các mô. Khi đó, các cơ quan trong cơ thể không được cung cấp đủ oxy, khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, yếu ớt và khó tập trung.

Các nguyên nhân phổ biến gây thiếu máu:

• Thiếu sắt: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, do ăn uống thiếu sắt, mất máu kéo dài (rong kinh, trĩ, loét dạ dày…) hoặc nhu cầu tăng cao ở phụ nữ mang thai, trẻ đang lớn.
• Thiếu vitamin B12 hoặc axit folic: Gây rối loạn tạo máu, thường gặp ở người ăn chay, rối loạn hấp thu hoặc dùng thuốc kéo dài.
• Chảy máu cấp hoặc mạn tính: Do tai nạn, phẫu thuật, chu kỳ kinh nguyệt quá dài, xuất huyết tiêu hóa…
• Bệnh mạn tính: Suy thận, viêm mãn tính, ung thư có thể làm giảm khả năng sản xuất hồng cầu.
• Rối loạn tủy xương: Làm giảm sản xuất tế bào máu.
• Người sau phẫu thuật, người mới ốm dậy hoặc thể trạng yếu cũng dễ rơi vào tình trạng thiếu máu nếu không được chăm sóc dinh dưỡng hợp lý.

Làm sao biết mình bị thiếu máu? Dấu hiệu cần lưu ý

Thiếu máu không phải lúc nào cũng có biểu hiện rõ rệt ngay từ đầu. Tuy nhiên, nếu bạn để ý một số triệu chứng sau, rất có thể cơ thể đang lên tiếng cảnh báo:

Các dấu hiệu thường gặp:

• Mệt mỏi kéo dài dù ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi hợp lý.
• Chóng mặt, hoa mắt, đặc biệt khi thay đổi tư thế đột ngột.
• Da xanh xao, nhợt nhạt, môi và niêm mạc nhạt màu.
• Khó thở, đặc biệt khi vận động nhẹ.
• Nhịp tim nhanh, đánh trống ngực dù không gắng sức.
• Đau đầu, dễ cáu gắt, mất tập trung.

Biểu hiện thiếu máu kéo dài có thể gặp thêm:

• Rụng tóc nhiều, móng tay dễ gãy.
• Cảm giác lạnh tay chân.
• Ở trẻ em: chậm tăng trưởng, học kém, dễ mệt.
• Cách phát hiện chính xác: Thực hiện xét nghiệm máu tổng quát, trong đó chỉ số hemoglobin (Hb), hematocrit, ferritin… sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác tình trạng thiếu máu và mức độ nghiêm trọng.

Người thiếu máu nên ăn gì?

Chế độ ăn đóng vai trò then chốt trong việc phòng và cải thiện tình trạng thiếu máu, đặc biệt là thiếu máu do thiếu sắt. Để hỗ trợ quá trình tạo máu, người bệnh cần tập trung bổ sung các thực phẩm giàu sắt, vitamin và khoáng chất thiết yếu.

Thực phẩm giàu sắt:

• Sắt heme (dễ hấp thu): thịt đỏ (bò, heo), gan động vật, tim, huyết…
• Sắt non-heme (khó hấp thu hơn): rau bina, cải bó xôi, đậu nành, đậu lăng, mè đen…
• Kết hợp với vitamin C (cam, ổi, dứa…) để tăng hấp thu sắt từ thực vật.

Thực phẩm giàu folate và vitamin B12:

• Folate: rau xanh đậm, bơ, trứng, đậu…
• Vitamin B12: có nhiều trong các sản phẩm động vật như cá, trứng, sữa, gan…

Khi chế độ ăn chưa đủ hoặc khó đảm bảo đủ lượng cần thiết, đặc biệt với người mới ốm dậy, người sau phẫu thuật hay người ăn uống kém, việc bổ sung sữa cho người thiếu máu với công thức chuyên biệt là lựa chọn hiệu quả.

Nếu bạn thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, chóng mặt hay da xanh xao mà không rõ lý do, đừng bỏ qua câu hỏi quan trọng: làm sao biết mình bị thiếu máu? Việc chủ động nhận diện sớm các dấu hiệu, kết hợp chế độ ăn giàu dưỡng chất và bổ sung thêm các sản phẩm sữa chuyên biệt cho người thiếu máu sẽ giúp cải thiện sức khỏe hiệu quả và bền vững.