Tại sao hay bị hạ đường huyết?

Bạn thường xuyên cảm thấy chóng mặt, mệt mỏi, vã mồ hôi hay run tay chân dù chưa đến giờ ăn? Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng hạ đường huyết – một hiện tượng không hiếm gặp nhưng lại dễ bị bỏ qua. Vậy tại sao hay bị hạ đường huyết và đâu là cách phòng ngừa hiệu quả? Cùng tìm hiểu để chủ động chăm sóc sức khỏe và kiểm soát tình trạng này kịp thời.

Hạ đường huyết là gì?

Hạ đường huyết là tình trạng mức đường glucose trong máu giảm xuống dưới mức bình thường, thường là dưới 70 mg/dL. Khi cơ thể không có đủ glucose, là nguồn năng lượng chính của tế bào, các chức năng của cơ thể sẽ bị ảnh hưởng, gây ra các triệu chứng như:

• Chóng mặt, hoa mắt.
• Mệt mỏi, yếu sức.
• Vã mồ hôi lạnh, cảm giác lâng lâng.
• Tụt huyết áp, nhịp tim tăng.
• Mất tập trung hoặc cảm giác hoang mang.

Khi mức đường huyết quá thấp mà không được can thiệp kịp thời, có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng hơn như mất ý thức, co giật hoặc thậm chí là hôn mê. Hạ đường huyết là một tình trạng cần được chú ý và điều trị nhanh chóng, đặc biệt là đối với những người có bệnh lý nền hoặc người cao tuổi.

Tại sao hay bị hạ đường huyết? Những nguyên nhân phổ biến gây hạ đường huyết

Có nhiều nguyên nhân khiến cơ thể bị hạ đường huyết, một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Bỏ bữa hoặc ăn không đủ bữa: Khi bạn bỏ qua một bữa ăn hoặc không ăn đủ lượng thức ăn cần thiết trong ngày, cơ thể không nhận đủ lượng năng lượng từ carbohydrate. Điều này làm cho mức đường huyết giảm xuống nhanh chóng, dẫn đến tình trạng hạ đường huyết.
• Vận động quá sức mà không cung cấp đủ năng lượng: Thể thao hoặc lao động nặng sau khi ăn ít hoặc không ăn gì có thể làm cơ thể tiêu thụ nhiều năng lượng mà không được bổ sung kịp thời, dẫn đến hạ đường huyết.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc điều trị tiểu đường như insulin hoặc các thuốc hạ đường huyết khác, có thể gây giảm đường huyết quá mức nếu liều lượng không được điều chỉnh chính xác. Điều này rất dễ xảy ra nếu chế độ ăn uống không được theo dõi cẩn thận khi sử dụng thuốc.
• Rối loạn chuyển hóa và các bệnh lý nền: Các tình trạng như bệnh gan, suy tuyến thượng thận hoặc rối loạn hormone có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất và sử dụng glucose của cơ thể, làm tăng nguy cơ hạ đường huyết.
• Uống quá nhiều rượu: Rượu có thể ngăn cản gan sản xuất glucose, làm giảm khả năng duy trì mức đường huyết bình thường trong cơ thể, đặc biệt khi uống rượu khi bụng đói.
• Chế độ ăn thiếu cân đối hoặc không đủ chất: Nếu bạn ăn quá ít carbohydrate, chất béo, hoặc protein, cơ thể sẽ không có đủ nguồn năng lượng để duy trì mức đường huyết ổn định. Điều này càng quan trọng đối với người già hoặc những người đang điều trị bệnh, cần một chế độ dinh dưỡng hợp lý để giữ mức đường huyết ở mức an toàn.

Dinh dưỡng hỗ trợ ổn định đường huyết 

Dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát và phòng ngừa tình trạng hạ đường huyết, đặc biệt đối với những người thường xuyên gặp phải triệu chứng này. Một chế độ ăn hợp lý không chỉ giúp duy trì mức đường huyết ổn định mà còn tăng cường sức khỏe tổng thể.

• Ưu tiên thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) trung bình – thấp: Các thực phẩm này giúp duy trì năng lượng ổn định và tránh tình trạng tăng – giảm đường huyết đột ngột: Yến mạch, khoai lang, ngũ cốc nguyên cám, gạo lứt, bánh mì đen, các loại đậu như đậu xanh, đậu đỏ
• Bổ sung protein và chất béo lành mạnh: Những chất này làm chậm quá trình hấp thu đường vào máu, từ đó giúp ổn định đường huyết: Trứng, cá hồi, ức gà, hạt hạnh nhân, óc chó, bơ hạt, dầu ô liu, dầu hạt lanh
• Ăn nhiều rau củ và trái cây tươi: Rau củ và trái cây giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất giúp kiểm soát lượng đường và hỗ trợ tiêu hóa tốt: Rau cải xanh, bí đỏ, cà rốt, trái cây ít ngọt như táo, bưởi, ổi
• Chia nhỏ bữa ăn trong ngày: Thay vì ăn 3 bữa chính, nên chia thành 5–6 bữa nhỏ giúp cơ thể hấp thu năng lượng đều đặn, hạn chế tình trạng đường huyết giảm đột ngột. Việc luôn mang theo một món ăn nhẹ giàu dinh dưỡng như bánh yến mạch, sữa ít đường hay trái cây khô cũng là gợi ý tốt.
• Sữa: Sữa là nguồn cung cấp năng lượng nhanh chóng và dễ hấp thu, rất phù hợp cho những người dễ bị tụt đường huyết. Các loại sữa cho người hạ đường huyết chuyên biệt thường có tỷ lệ cân đối giữa carbohydrate, chất đạm và chất béo, đồng thời bổ sung thêm các vitamin và khoáng chất như vitamin B, magie, kẽm hỗ trợ quá trình chuyển hóa năng lượng.

Hiểu rõ tại sao hay bị hạ đường huyết là bước quan trọng giúp bạn điều chỉnh lối sống và chế độ ăn uống phù hợp. Ngoài việc duy trì thói quen sinh hoạt điều độ, người hay bị hạ đường huyết cũng nên bổ sung đầy đủ dinh dưỡng – đặc biệt là thực phẩm hoặc sữa chuyên biệt giúp cung cấp năng lượng ổn định.